Regelmatig krijg ik de vraag van ouders of ik zou willen kijken wat er met hun kind ‘aan de hand’ is. Dan wordt er verteld dat het kind niet lekker in zijn/haar vel zit, dat hij of zij niet alleen durft te slapen, ’s nachts vaak wakker wordt en dat het kind last heeft van buien van verdriet of boosheid zonder dat duidelijk is waar dat door komt.

Mijn eerste vraag aan de ouder is dan wat er gedaan wordt om de prikkels in het kinderleven te minimaliseren, voorkomen en op te lossen. In mijn ogen is er in deze gevallen namelijk niets aan de hand met het kind maar is het aan de ouders om te kijken hoe ze de specifieke behoeften van hun kind kunnen herkennen, begrijpen en ermee om kunnen gaan.

Uiteraard heb ik het hier niet over de echte ‘probleemgevallen’, ik ben geen kinderpsycholoog of therapeut. Ik heb het hier over de gevallen waarin voor mij duidelijk is dat het om kinderen gaat die meer zien en voelen dan de volwassenen in hun omgeving en om volwassenen die hier niet bij stil staan óf nog niet hebben geleerd hoe daarmee om te gaan.

Praktisch elk kind, zeker tot 6 jaar, ‘ziet’ namelijk véél meer dan wat de gemiddelde volwassene zich maar voor kan stellen. De grenzen tussen de werelden zijn voor kinderen flinterdun en ze moeten gaandeweg leren zichzelf en hun eigen kracht daarin te kennen. Ze moeten dit kunnen ontdekken zonder teveel prikkels die voor afleiding en last zorgen.

Dat lukt niet als er allerlei spoken op je kamer rondhangen waardoor jij niet durft te slapen en je ouders dat niet snappen en jou elke keer weer gewoon in dat bed leggen.

Dat lukt ook niet als je als kind alle prikkels van de dag in je opneemt en niet hebt geleerd deze weer los te laten, te ontprikkelen.

Dat lukt niet als je als kind niet alleen de prikkels van overdag maar ook prikkels die op je kamertje aanwezig zijn in je opneemt en dat er dan van je wordt verwacht dat dát de plek is waar je ontspannen in slaap moet vallen.

Dat lukt niet als je als kind nog totaal niet kan verwoorden wat je voelt, ziet en ervaart en de volwassenen in jouw leven daar niet op in gaan omdat ze er geen idee van hebben.

Dat lukt ook niet als je als kind zó open staat voor andermans emoties dat je ze in je opneemt, daardoor een emotie voelt en toont die niet eens van jou is en dat de volwassene je daarin niet kan helpen.

Om het kind de rust te bieden die ze nodig hebben om de wereld op hun eigen tempo en vanuit een veilig gevoel te ontdekken zullen de ouders moeten zorgen dat die rust er ís. De ouders moeten zorgen dat ze het kind kunnen helpen ontprikkelen én de prikkels voorkomen en/of wegnemen.

Omdat veel van deze prikkels makkelijk te voorkomen zijn maar door ouders vaak niet worden gezien of begrepen, zet ik hier wat tips op een rijtje:

Voorkomen van prikkels

  • In een kamer die niet rustig voelt kun je ook niet rustig worden en/of blijven. Zorg dat de kinderkamer geen overbodige spullen bevat. Elk ‘ding’ in de kamer moet een functie hebben, het is geen berghok. Zorg dat de visuele prikkels minimaal zijn, dus geen open kasten of ‘rommel’ op de commode. Hou het netjes en overzichtelijk. Zet de maxicosi niet bovenop de kledingkast maar verzin een andere plek in huis. Kijk ook met nieuwe ogen naar de plek waar het bedje staat en hoe het bedje eruit ziet. Zou jij daar willen liggen? Staat het bedje in een fijne hoek of middenin de kamer? Zijn de zijkanten van het bedje afgeschermd of open? Hangt er iets boven het bedje of is dat open? Bedenk dat een kind de baarmoeder gewend is; donker, beschermd, zacht, warm en rustig. Zorg dat het kind vanuit het bed geen open uitzicht heeft naar boven en de zijkanten. Scherm het af. De kamer om het bedje heen moet ook dat baarmoeder-gevoel hebben; donker, beschermd, zacht, warm en rustig. Kies liever voor warme en zachte kleuren in de kamer dan alles alleen maar wit of juist met te veel primaire kleuren bij elkaar. Maak de kamer een plek waar jij graag zou willen zitten, waar jij je veilig en beschermd zou voelen. Sterker nog; gá er maar eens een kwartiertje zitten en merk op hoe je je voelt en hoe dat beter zou kunnen.
  • Wat maakt je kind op een gemiddelde dag allemaal mee? Als je kindje op de crèche zit bijvoorbeeld is dat behoorlijk wat! Hoe fijn, leuk en nodig de crèche ook is, zorg dat je kindje eenmaal thuis weer dat baarmoeder-gevoel kan opzoeken. Geen harde geluiden, geen fel licht, geen drukte om zich heen. Geen bezoek of mee op visite op de dag dat ze al naar de crèche zijn geweest. Een dag(deel) buitenshuis zijn, omringd door andere kinderwezens en verzorgd door lieve mensen die niet je ouders zijn kan best vermoeiend zijn. Zorg dus voor de nodige balans door het thuis rustig, zacht, warm en fijn te houden. Ook lekker voor de ouders.
  • Trap niet in de illusie dat een kind nog niets meekrijgt van de volwassen levens met alle problemen en uitdagingen die daarbij horen. Als jij een kutdag op je werk hebt gehad en dat gevoel met je mee naar huis neemt dan pikt je kind dat op. Die ervaart spanning bij jou. Als je als ouders samen een conflict hebt wat niet wordt opgelost dan is de spanning die daarvan vrijkomt de energie waarin je kindje vertoeft. Wij zijn geneigd onze emoties weg te drukken in plaats van erin te ontspannen. Wegdrukken geeft spanning en onrust. Wij zijn misschien gewend daarmee te leven (al erg genoeg) maar voor een kind is dat verschrikkelijk! Je mag boos, verdrietig of bang zijn, dat geeft helemaal niets. Maar, ontspan erin. Laat je gevoel toe. Het niet toelaten van je gevoel creëert een spanning in de energie waar je kindje de nadelen van ervaart. Jij moet ontspannen om je kindje te laten ontspannen.

Wegnemen van prikkels

Je ontkomt er in onze wereld niet aan dat je kind af en toe tóch te veel prikkels heeft moeten ervaren. Het is dus heel belangrijk dat je manieren om te ontprikkelen zoekt die voor jouw kind werken. Overprikkeling kan zorgen voor heftigere emoties of juist vermoeidheid. In beide gevallen is het systeem overprikkeld en moet je dat als ouder weg zien te nemen.

  • Aaien! Door het ‘aaien’ van je kind haal je ongemerkt een hele hoop prikkels weg. Aai over het hoofd van voor naar achter en langs de rug naar beneden. Armen en benen kun je met beide handen van boven naar beneden aaien. Wat steviger wrijven kan ook. Het aaien en wrijven is een manier om de overtollige energie in het enerieveld van je kind af te voeren. Het aaien van gezicht en de voorkant van de romp wordt over het algemeen niet als prettig ervaren, het kind kan dit (als ze oud genoeg zijn) wel zelf doen. Laat ze over hun borst en buik naar beneden wrijven met hun handen.
  • Water helpt altijd. Lekker douchen of in bad vinden wij als volwassenen ook lekker als oppepper of juist om tot rust te komen, dit geldt ook voor je kind. Laat ze na een dag op de crèche of op school niet pas voor het slapen in bad gaan maar direct bij thuiskomt. Het vraagt wat meer planning en omgooien van routine maar het is het waard om je kind (en jezelf!) in rust de avond in te laten gaan.
  • Geluid en stilte. Voor de wat oudere kinderen kun je een oefening doen die geluid en stilte combineert. Ga samen stevig op beide benen staan om dan als eerst 10 seconden zo hard te schreeuwen als je maar wil om daarna muisstil te zijn en met gesloten ogen 20 seconden te blijven staan. Herhaal het een keer of 3 en hoe langer het kind in stilte met gesloten ogen kan staan hoe beter.
  • Als je niet gewend bent te mediteren vraagt dit misschien wat aanpassingsvermogen maar het is het wederom waard. Zoek een fijn plekje in huis op (misschien wel de kamer van het kind) om samen te gaan zitten. Maak het donker met een klein lichtje. Gordijnen dicht en bedlampje aan bijvoorbeeld. Leg een lekker kussen op de grond om op te zitten en zorg voor een fijne deken die omgeslagen kan worden. Zet eventueel een wekkertje voor 2 of 3 minuten (langer mag natuurlijk ook) en spreek met je kind af dat je samen in stilte blijft zitten tot de wekker gaat. Zit zelf in ieder geval met gesloten ogen zodat oogcontact geen afleiding kan zijn. Na de meditatie, hoe kort ook, zijn jullie beiden weer als nieuw.

Hulpmiddelen

Naast bovenstaande tips kun je ook gebruik maken van hulpmiddelen zoals stenen en sprays. Er zijn verschillende stenen die een rustgevende werking hebben en die je kind kunnen helpen ontprikkelen. Leg bijvoorbeeld een Rozenkwarts of Seleniet bij het bed voor een ontspannen, veilige sfeer en geef een wat ouder kind een aardende* steen in handen. Door het vasthouden van een steen die aardend werkt kunnen ze de overtollige energie makkelijker afvoeren.

*Aardende stenen zijn bijvoorbeeld Calciet, Agaat, Labradoriet, Fossiel hout, Jaspis en Carneool.

Behalve stenen zijn er ook goede sprays verkrijgbaar. Een samenstelling van oliën zoals lavendel, lemongrass of pepermunt bijvoorbeeld kan heel fijn werken. Je kunt een spray gebruiken bij het ontprikkelen of ontspannen maar je kunt ook de (kinder)kamer met een ‘monsterspray’ te lijf gaan. Kinderen die bang zijn om te gaan slapen kun je ondersteuning bieden door samen met de ‘monsterspray’ de kamer monstervij te maken voordat ze gaan slapen. Je kunt kiezen voor de kracht van suggestie (dat is voor sommige kinderen genoeg) maar je kan natuurlijk ook een spray aanschaffen met reinigende elementen zodat de energie daadwerkelijk wordt opgeschoond.

Mocht je graag meer persoonlijk afgestemd advies willen over het ontprikkelen van je kind dan kun je een mail sturen naar info@mariellediemel.nl met daarin jouw specifieke hulpvragen.